DE THEORIE VAN DUURZAME OPLOSSINGEN IS VAAK ANDERS DAN DE PRAKTIJK

Hoe wek je zoveel mogelijk stroom op met zonnepanelen door ze écht slim te leggen en te gebruiken? Deze vraag wordt steeds belangrijker omdat een bepaalde opbrengst noodzakelijk is om een bouwvergunning te krijgen. Dit gold ook voor nieuwbouwflat De Baak in Amsterdam.

Maar wat nou als die opbrengst na een nieuwe berekening helemaal niet gehaald wordt? Grimbergen en Van Putten Elektrotechniek en Technische Unie zetten alles op alles om de gewenste stroomopbrengst tóch te realiseren. "Het was complex, maar ook uitdagend."

Nieuwbouwflat voorzien van zonnestroomsystemen

Aannemer: Bouwbedrijf Wessels Zeist
Installatiebedrijf elektrotechniek: Rijndorp Installaties
Installatiebedrijf voor zonnestroomsystemen: Grimbergen en Van Putten Elektrotechniek B.V.
Berekening zonnestroominstallaties: John Heskes, specialist Duurzame energie oplossingen van Technische Unie
Levering zonnepanelen en omvormers: Technische Unie
Aantal zonnepanelen: 242 (op de gevels), 356 (op het dak), 108 (in de achtertuin)
Aantal omvomers: 136 (in de appartementen), 108 (CVZ – achtertuin)

Op maat gemaakte zonnepanelen in balkonhekjes

“Onze klant Marcel Thoma van Installatiebedrijf Grimbergen en Van Putten betrok mij bij een opdracht die zij kregen via Rijndorp Installaties. Het bleek te gaan om een groot appartementencomplex dat een flinke energieopbrengst uit zonne-energie moest halen. Marcel vroeg mij hierin te ondersteunen”, vertelt John Heskes, specialist duurzame energie oplossingen van Technische Unie.

Een zonnestroomsysteem voor een duurzaam gebouw

Het gebouw, dat ‘de Baak’ heet, is gevestigd in Amsterdam Nieuw-West. Het pand bestaat uit 127 middenhuurwoningen van ca. 60 tot 85 m2. Ook is er een collectieve huiskamer met terras en een stallingsgarage voor auto’s en fietsen. De EPC van het gebouw moet -0,25 zijn. Dit was een vereiste om de bouwvergunning te krijgen. De opbrengst van zonne-energie speelt in deze EPC ook een flinke rol. De Baak moest duurzaam zijn in ontwerp en gebruik. Zo is er gekozen voor gebruik van circulaire materialen voor de gevel en duurzame opwekking van energie.

Herberekening opbrengst zonne-energie

De PV-panelen stonden op het eerste ontwerp niet alleen ingetekend op het dak, maar ook geïntegreerd in de balkonhekken, op de gevels en op de buitenruimten van het gebouw. “Na het ontvangen van het ontwerp beseften we dat dit een flink uitdaging werd”, vertelt Thoma. “We hadden te maken met de bouwkundige maatvoering de gevels en de balkonhekken; een standaard zonnepaneel past daar niet zomaar op. Voor de gevels gaven we een maximale paneelmaat op. Alleen panelen met deze specifieke maatvoering konden gebruikt worden voor dit project. En zonnepanelen veranderen nogal vaak in maatvoering, dus ze moesten direct worden ingekocht. Wat uiteraard een risico met zich meebrengt.”

Technische Unie is gevraagd om mee te kijken met deze opdracht. John nam de berekening van de opbrengst van de panelen op zich. De bouwadviseur heeft toen ook gevraagd of John het gebouw in 3D wilde tekenen toen bleek dat dat er een verkeerde berekening was gemaakt in de opbrengst”, vervolgt Thoma.

Terug naar de tekentafel

“Voor de balkonhekken moesten panelen op maat gemaakt worden, omdat standaard panelen niet aan deze maatvoering voldeden. Deze panelen hebben dan ook minder cellen en minder Wattpiek.

Daar was in het ontwerp, en dus de beoogde opbrengst, geen rekening mee gehouden”, legt Heskes uit. “Kortom: we moesten terug naar de tekentafel en het PV-ontwerp opnieuw maken en berekenen.”

Schaduwwerking niet in eerste berekening meegenomen

“Toen ben ik opnieuw gaan kijken naar het gebouw en heb theorie losgetrokken van de praktijk. In de ideale situatie had die opbrengst best gekund, alleen heb je gewoon te maken met schaduwwerking gedurende een dag. We moesten dus echt wat noodgrepen doen om die opbrengst toch te halen. Dan moet je denken aan kiezen voor panelen met een hoger vermogen, maar ook het leggen van zonnepanelen op een andere plek. Zo hadden ze eerst voor ogen dat de parkeergarage vol met panelen gelegd moest worden. Maar die vormde zoveel schaduw, dat de panelen beter aan de andere kant van het gebouw konden liggen, waar de zon veel langer op zou schijnen”, vertelt Heskes.

Thoma: “Doordat het vermogen van de panelen in de balkonhekken tijdens het project is gewijzigd, moesten we ook de berekening voor de omvormers opnieuw doen.”

Complex, maar uitdagend

Heskes: “Het meest complexe aan deze opdracht was dat er van tevoren een verdeling is gemaakt per appartement. Het aantal PV-panelen per woning stond dus al vast. Maar door de diverse oriëntaties en locaties van de panelen was dit best ingewikkeld. Dit hield in de praktijk dan ook in dat sommige appartementen meerdere omvormers hebben gekregen. Ondanks alles was dit zeker een uitdagende klus!”