Water opvangen

Regenwater (of hemelwater) opvangen biedt u tal van voordelen en toepassingsmogelijkheden. Door regenwater op te vangen en te hergebruiken, wordt de hoeveelheid water die naar het riool stroomt aanzienlijk verminderd. Dit zorgt niet alleen voor minder overstromingen, maar verlicht ook de druk op het rioolsysteem, waardoor u minder problemen ondervindt met verstopte leidingen en overbelaste pompen. Maar hoe doe je dat, regenwater opvangen?

Slimmer omgaan met hemelwater

Klimaatverandering zorgt voor extremere weersomstandigheden, met langere periodes van droogte en hevige hoosbuien. De waterschade aan woningen, bedrijven en infrastructuur kost miljarden euro’s per jaar. Ook de milieuschade aan bijvoorbeeld landbouwgewassen wordt steeds groter. Het is dus van belang dat er zo snel mogelijk maatregelen worden genomen om met deze omstandigheden om te gaan. Nu we weten dat er bepaalde periodes extreem veel neerslag valt en andere periodes juist te weinig, is het zuiniger omgaan met water én het opvangen super belangrijk.

Hemelwaterverordening

In buurland België is in oktober 2023 een hemelwaterverordening verplicht gesteld in Vlaanderen. Deze verordening bepaalt wanneer en onder welke voorwaarden regenwaterhergebruik, infiltratie of buffering van regenwater noodzakelijk zijn bij bouwprojecten en verhardingen in Vlaanderen.

De hemelwaterverordening in Nederland is een gemeentelijke verordening die regels stelt voor de afvoer van regenwater. De verordening is bedoeld om wateroverlast te verminderen, de riolering te ontlasten en het gebruik van regenwater te stimuleren.
De inhoud van de hemelwaterverordening verschilt dus per gemeente. In de meeste verordeningen staan de volgende regels:

Plicht tot afkoppelen
Hemelwater mag niet meer worden afgevoerd naar de riolering, maar moet worden afgekoppeld en op eigen terrein worden opgevangen of geïnfiltreerd.

Bergingseis
Er moet een minimale hoeveelheid hemelwater worden opgevangen. De hoeveelheid verschilt per gemeente, maar ligt meestal tussen de 50 en 100 liter per m² bebouwd oppervlak.

Infiltratie-eis
Indien mogelijk moet het opgevangen hemelwater worden geïnfiltreerd in de bodem.

Gebruik van regenwater
Het opgevangen hemelwater mag worden gebruikt voor het besproeien van tuinen, het wassen van de auto en in sommige gevallen ook al voor toiletspoeling (in België zijn ze hier al veel verder mee dan in Nederland).

Mogelijkheden hemelwateropvang

Hoe dan ook wordt hemelwateropvang steeds belangrijker in onze ‘strijd’ tegen wateroverlast. Maar ook om duurzamer met water om te gaan. In de zomers hebben we immers steeds vaker te maken met langere periodes van droogte.

Er zijn verschillende mogelijkheden om hemelwater op te slaan en eventueel te hergebruiken. Dit kan met:

Regenwateropslag

Ondergrondse tanks: Ideaal voor plaatsing in een tuin of onder een gebouw met een capaciteit van 1000 tot 5000 liter of meer.
Bovengrondse tanks (regentonnen): Flexibele optie, eenvoudig te installeren, maar minder esthetisch.
Modulaire tanks: Uitbreidbaar systeem, geschikt voor kleine tuinen, patio's, plantsoenen.

Infiltratie

Infiltratietanks: Ondergrondse tanks die regenwater opvangen en geleidelijk aan de bodem afgeven.
Infiltratiekratten: Modulaire systemen die ondergronds worden geplaatst en regenwater bufferen en infiltreren.
Grindkoffers: De ruimtes tussen de grindkorrels zorgen voor afwatering van regenwater of grondwater. Dit helpt om vochtproblemen onder gebouwen te voorkomen.

Voordelen van infiltratietanks en -kratten:

Wateroverlast verminderen: Infiltratie helpt om piekafvoeren te verminderen en wateroverlast te voorkomen.
Riolering ontlasten: Door regenwater af te koppelen van de riolering, wordt de riolering ontlast en vermindert de kans op overgelopen straten.
Grondwaterstand verhogen: Infiltratie kan bijdragen aan het verhogen van de grondwaterstand, wat belangrijk is voor de natuur en landbouw.
Duurzame oplossing: Infiltratiekratten vangen regenwater op, waardoor er minder water uit de kraan gehaald hoeft te worden voor bijvoorbeeld het besproeien van een tuin.
Onderhoudsarm: Infiltratiekratten vereisen weinig onderhoud. Ze moeten alleen af en toe gecontroleerd worden op verstoppingen.
Flexibel: Infiltratiekratten kunnen in verschillende maten en vormen worden gekocht, zodat ze aangepast worden aan de grootte van een tuin of groenvoorziening en behoeften.

Thermische opslag hemelwater

Daarnaast is thermische opslag in hemelwater in opkomst. Dit is in feite een interessante en duurzame manier om regenwater te gebruiken en tegelijkertijd energie te besparen.
Zo kan regenwater worden toegepast in WKO’s en in aquathermie.

Warmte-koudeopslag (WKO)
Regenwater kan worden gebruikt als medium in WKO-systemen. In de zomer wordt warmte uit gebouwen opgenomen in het water, en in de winter wordt deze warmte weer teruggewonnen om de gebouwen te verwarmen.

Aquathermie
Warmte uit oppervlaktewater (zoals rivieren, meren of de zee) wordt onttrokken met behulp van warmtepompen en opgeslagen in regenwatertanks. Deze warmte kan later worden gebruikt voor verwarming of warm tapwater.

Toepassingen aquathermie

Woningbouw:
Thermische opslag in hemelwater kan worden toegepast in nieuwbouw en renovatieprojecten om te voorzien in verwarming, warm tapwater en koeling.
Landbouw:
Regenwater kan worden gebruikt om kassen te verwarmen en gewassen te irrigeren.
Industrie:
Thermische opslag in hemelwater kan worden toegepast in industriële processen om warmte en koude te genereren.

Gebouwen energie-efficiënter dankzij opvang regenwater

Regenwateropvangsystemen bieden ook mogelijkheden voor het creëren van groenere en duurzamere gebouwen. Door infiltratiesystemen te gebruiken, kan regenwater in de bodem worden geïnfiltreerd, wat de grondwaterstand ten goede komt en het risico op droogte vermindert. Bovendien kunnen groendaken worden geïntegreerd in regenwateropvangsystemen, waardoor groene en levende daken worden gecreëerd die de biodiversiteit bevorderen en de energie-efficiëntie van gebouwen verbeteren.

Regenwater is een kans voor installateurs

Voor installateurs zijn infiltratiesystemen relatief eenvoudig te installeren en te onderhouden. Er zijn verschillende typen infiltratiesystemen beschikbaar, zoals infiltratiekratten, watertanks, wadi's en infiltratieputten, die kunnen worden aangepast aan de specifieke behoeften van een project. Installateurs kunnen deze systemen integreren in nieuwbouwprojecten of bestaande gebouwen en infrastructuur aanpassen om regenwateropvang te optimaliseren.

Voor u als installateur biedt regenwateropvang nieuwe zakelijke kansen. Door uw expertise in te zetten bij het installeren en onderhouden van regenwateropvangsystemen, kunt u uw diensten uitbreiden en nieuwe klanten vinden.