Wat is een GACS?

GACS staat voor Gebouw Automatisering en Controle Systeem. Het is een systeem dat de technische installaties in een gebouw, zoals verwarming, koeling, ventilatie en verlichting, automatisch regelt en monitort. Het grootste verschil tussen een GBS en een GACS zit hem in de focus op energiemanagement. Een GACS gaat verder dan alleen het regelen van technische installaties; het heeft als doel om het energieverbruik van het hele gebouw te optimaliseren.

Vanaf 2026 is het in Nederland verplicht om in utiliteitsgebouwen met installaties vanaf 290 kW nominaal vermogen een GACS te installeren. Dit is vastgelegd in het Bouwbesluit. De belangrijkste redenen hiervoor zijn energiebesparing, kostenbesparing en comfortverhoging (gezonder binnenklimaat). 

Een GACS zorgt voor energiebesparing doordat het de installaties in het gebouw optimaliseert. Het systeem zorgt dat de energie efficiënter wordt verbruikt en installaties bijvoorbeeld niet aan blijven staan als ze niet gebruikt worden.
Doordat het GACS continu de installaties monitort, kunnen ook storingen vroegtijdig worden gedetecteerd. Ook is het GACS flexibel. Zo kan een GACS worden aangepast aan veranderende behoeften in de processen. Dus als er een laadplein wordt aangelegd, kan dat in het systeem worden geïntegreerd.  

• Sensoren verzamelen gegevens over bijvoorbeeld temperatuur, luchtvochtigheid, CO2-gehalte en aanwezigheid.
• Actuatoren zijn de elementen die de installaties aansturen, zoals kleppen, pompen en ventilatoren.
• Centrale controller verwerkt de sensorgegevens en stuurt de actuatoren aan op basis van vooraf geprogrammeerde regels.

Hoewel de termen GACS en GBS vaak door elkaar worden gebruikt, zijn er wel degelijk verschillen tussen deze twee systemen voor gebouwautomatisering.

• Focus: Primair gericht op het regelen en bewaken van technische installaties in een gebouw, zoals verwarming, ventilatie, airconditioning, verlichting en toegangscontrole.
• Functionaliteit: Het GBS zorgt ervoor dat deze systemen op een efficiënte en comfortabele manier functioneren, bijvoorbeeld door de temperatuur in verschillende ruimtes te regelen op basis van vooraf ingestelde waarden.

• Focus: Naast de functies van een GBS, legt een GACS ook de nadruk op het monitoren, analyseren en optimaliseren van het energieverbruik van het hele gebouw.
• Functionaliteit: Een GACS verzamelt gegevens over het energieverbruik van verschillende systemen en gebruikt deze data om aanpassingen te doen die het energieverbruik verminderen. Denk hierbij aan het aanpassen van de verwarmingstijden of het optimaliseren van de werking van ventilatie-installaties.

In essentie is een GACS een uitgebreidere versie van een GBS. Terwijl een GBS zich vooral richt op het creëren van een comfortabele omgeving, gaat een GACS een stap verder door ook de energie-efficiëntie van het gebouw te verbeteren.

Oplossingen om aan de nieuwe EPBD-richtlijnen te voldoen? Energiemanagement kán de sleutel zijn. Met behulp van slimme technologie en een aangepaste bedrijfsvoering voldoe je aan de richtlijn. Benieuwd naar de mogelijkheden? Vind alles op de pagina Energiemanagement = procesmanagement.